Fiscale gevolgen / risico’s bij een late overstap naar het nieuwe pensioenstelsel

Geschreven door
Jack Borremans Pensioen expert
Laatste update: 1 december 2025 • 2 minuten leestijd
Uiterlijk op 1 januari 2028 moeten alle pensioenregelingen in Nederland voldoen aan de Wet toekomst pensioenen (Wtp). Veel werkgevers zijn al bezig met de overstap, maar nog niet iedereen is zover. Een late aanpassing kan fiscale gevolgen hebben die impact hebben op je pensioen én je netto-inkomen.

Inhoudsopgave

    Belangrijke data richting 1 januari 2028

    De overgang naar het nieuwe pensioenstelsel gebeurt niet van de ene op de andere dag. Er geldt een overgangsperiode van 1 juli 2023 tot en met 31 december 2027. In deze periode kunnen pensioenregelingen worden aangepast aan de nieuwe wet. Wat gebeurt er in deze fase?

    Werkgevers, werknemers en CAO-partijen kiezen een nieuwe premieregeling
    Er wordt bepaald of er een vlakke premie komt (ongeacht leeftijd)
    Compensatieafspraken kunnen wordenworden gemaakt, bijvoorbeeld voor oudere werknemers, als er sprake is van een achteruitgang in pensioen

    De afspraken worden vastgelegd in een transitieplan. Daarin staat welke regeling gekozen is, wanneer deze ingaat en hoe bestaande rechten worden behandeld. Dit plan is de basis voor een soepele overstap naar het nieuwe stelsel. Is een regeling dan nog niet aangepast? Dan kan die als fiscaal onzuiver worden bestempeld. De Belastingdienst ziet de pensioenwaarde dan als belastbaar looninkomen. Dat kan grote financiële gevolgen hebben voor de werknemer.

    Gevolgen van een fiscaal onzuivere pensioenregeling

    Een regeling die niet voldoet aan de eisen van de Wtp, raakt zijn fiscale voordelen kwijt. In begrijpelijke taal: de waarde van je pensioen (‘je pensioenpot’) wordt dan gezien als loon / vermogen, en daar betaal je belasting over. Mogelijke gevolgen zijn:

    Belastingheffing over de waarde van je pensioenpot
    Revisierente: extra belasting omdat je eerder fiscaal voordeel had. Dit is een boete omdat je achteraf gezien ten onrechte gebruik hebt gemaakt van fiscaal voordeel.
    Verlies van toeslagen, omdat je vermogen stijgt op papier
    Geen verdere opbouw mogelijk in die regeling

    Meer risico bij een maatschappij of premie pensioeninstelling

    Dit risico is het grootst bij pensioenregelingen die door werkgevers zelf zijn verzekerd bij een verzekeringsmaatschappij of premiepensioen instelling. Als werkgevers dus niet snel handelen, krijgen werknemers dus de fiscale boete. Tijdig actie ondernemen is dus belangrijk.

    Ben je werknemer en wil je zeker weten dat je geen fiscaal risico loopt? Bespreek dit dan met je werkgever.

    Wat kun je doen bij een late overstap?

    Deze pagina geeft geen persoonlijk advies, maar wel duidelijke opties voor actie. Of je nu werkgever of werknemer bent: er zijn manieren om inzicht en grip te krijgen.

    Werkgevers kunnen bijvoorbeeld:

    Het pensioenproject gaan plannen, samen met hun pensioenadviseur
    Een transitieplan afronden waarin de nieuwe regeling is vastgelegd
    Afspraken maken met de uitvoerder (pensioenfonds, verzekeraar of PPI)
    Medewerkers actief informeren over de wijzigingen en indien nodig, compensatie

    Werknemers kunnen:

    Eigen pensioeninformatie opzoeken, via een uitvoerder of Mijnpensioenoverzicht.nl
    De werkgever of HR vragen stellen zoals, “is er al een transitieplan?” “Wanneer stappen we over op de nieuwe regeling?” etc.
    De ondernemingsraad betrekken, die heeft instemmingsrecht bij pensioenvraagstukken. Is er geen ondernemingsraad, omdat het bedrijf bijvoorbeeld minder dan 50 werknemers heeft, dan heeft de personeelsvertegenwoordiging adviesrecht. De werkgever moet dus in gesprek met de OR of de PVT.

    Veelgestelde vragen over de fiscale gevolgen

    Lees ook deze blogs op Pensioen.nl

    Hier lees je alles over de wet zelf, de overgangsregels en de keuzes die werkgevers moeten maken.  Wet toekomst pensioenen (Wtp)
     Deze pagina legt uit hoe het nieuwe stelsel werkt, wat persoonlijk pensioenvermogen is en hoe jouw pensioen mee kan bewegen met de economie.  Het nieuwe pensioenstelsel